waa maxay dag tatooriya

Digtaatooriad ama Keli-talisnimadu waa hab dawladeed oo dhammaan awoodaha siyaasadeed ay ku urursan yihiin gacanta qof keli ah, oo loo yaqaan keli-taliye. Kaligii-talisnimada, kaligii-talisku waxa uu ku dhaqmaa awood buuxda oo uu ku maamulo dawladda, isaga oo aan wax hubin ama dheellitirnaan ah ka helin laamaha kale ama hay’adaha kale. Kali-taliyeyaashu waxay inta badan xukunka ku yimaadaan xoog, afgembi, ama caburinta mucaaradka siyaasadeed. Astaamaha kalitalisnimada waxaa ka mid ah: 1. Xukunka kali-taliska ah: Kaligii-taliye ayaa awooda oo dhan haya, wuxuuna qaataa go’aamo waaweyn oo dhan isagoon wax talo ah ku lahayn ama aan la xisaabtamin dadka. 2. Lack of Political Pluralism: Kali-talisyadu waxay caadiyan cabudhiyaan ama meesha ka saaraan xisbiyada mucaaradka ah, waxayna xaddidaan ka qaybgalka siyaasadda, waxayna xaddidaan xorriyadda hadalka iyo isu imaatinka. 3. Maamul dhexe: Kaligii-taliyihii waxa uu awood dhexe ku maamulay hay’ado muhiim ah oo ay ka mid yihiin ciidamada, garsoorka iyo warbaahinta, taas oo u oggolaanaysa in ay gacanta ku hayaan oo ay caburiso mucaaradnimada. 4. Xorriyadda Madaniga ah ee xaddidan: Xorriyadda madaniga ah ee muwaadiniinta, sida xorriyadda hadalka, saxaafadda, iyo isu imaatinka, inta badan waa la dhimaa ama la diidaa nidaamka kalitalisnimada ah. 5. Maqnaanshaha Hannaanka Dimuqraadiyada: Keli-talisyadu waxa ay ka maqan yihiin hannaan dimoqraadiyadeed sida doorasho xor iyo xalaal ah, kala-soocidda awoodaha, iyo ku dhaqanka sharciga. 6. Cult of Personality: Kali-taliyeyaashu waxa ay inta badan ku abuuraan caado shakhsi ah oo ku xeeran, iyaga oo adeegsanaya dacaayad iyo xakamaynta warbaahinta si ay u ilaashadaan sumcadooda, una cabudhiyaan mucaaradnimada. 7. La Xisaabtan La’aan: Kaligii-taliyeyaashu waxa ay sida caadiga ah wajahaan wax yar ama lama xisaabtamo, maadaama ay inta badan gacanta ku hayaan hay’adaha garsoorka iyo hay’adaha kale ee u xilsaaran hubinta iyo isu-dheellitirka. Kali-talisyadu waxay cawaaqib xun ku yeelan karaan xuquuqul insaanka, xorriyadda qofka, iyo dawladnimada dimuqraadiga ah. Waxay keeni karaan cadaadis siyaasadeed, dhaqaale xumo, iyo qalalaase bulsho. Waxaa muhiim ah in la ogaado in kelitalisyadu guud ahaan loo arko mid aan dimuqraadi ahayn oo ka soo horjeeda mabaadi'da xuquuqul insaanka iyo dawlad wanaagga.